Liefde overwint alles? Welke liefde dan?

DOOR TATJANA KLOMP · 23 MEI 2021

Liefde is een lastig woord, want wat bedoel je er precies mee? Het woord liefde wordt te pas en te onpas gebruikt en lijkt daarmee haar betekenis te zijn verloren. Tatjana Klomp licht aan de hand van het boek ‘De vier liefdes’ van C.S. Lewis een tipje van de sluier op en brengt ons daarmee terug naar het hart van de zaak.

Het is waar. Liefde overwint alles. Echt alles. Diep van binnen weten we allemaal dat dit echt waar is. We moeten alleen soms wel flink graven. Zeker wanneer je geliefde je net heeft verlaten. Of als je met zoveel zorg geprobeerd hebt om een familielid te begrijpen, maar het telkens toch weer uitmondt in onenigheid.
Het kan zijn dat je hart opstandig stuitert bij de tekst dat liefde altijd overwint, terwijl je tegelijkertijd een innerlijk weten hebt dat dit waar is.

Verschillende liefdes

Wellicht kan hier wat helderheid gegeven worden door het woord liefde zelf wat breder te bekijken. De Nederlandse taal mist namelijk de juiste bewoordingen om hier echt een antwoord op te geven als we het over liefde hebben. Het oud-Grieks geeft hier veel meer informatie over. Daar worden verschillende woorden gebruikt voor de diverse vormen van liefde.

Zoiets als passie

Hierboven beschreef ik eigenlijk al twee verschillende vormen. Allereerst de romantische liefde. In het Grieks gebruikte men daarvoor het woord Eros. Dit behoeft neem ik aan vrij weinig uitleg. Deze liefde kan het meest gemakkelijk omslaan in haat en is ook het meest onderhevig aan jaloezie.

Een andere band

De andere liefdesvorm die ik benoemde was een naastenliefde, in het Grieks ook wel  Philea genoemd. Dit is de liefde die je voelt voor je gezinsleden en naaste familie. Deze liefde kan ook ontstaan naar vrienden en gelijkgestemden toe. Bij deze laatste groep is dit heel sterk wanneer men dezelfde vorm van spiritualiteit en geloof beleeft.

Een helpende hand

Vervolgens is er een soort liefde die wij in het Nederlands het beste beschrijven met genegenheid. Het is een vorm van liefdadigheid, maar komt niet voort uit het gevoel dat je iemand moet helpen als een soort morele plicht. Dit komt voort omdat je je genegen voelt om iemand te helpen en dat daardoor ook graag doet. In het Grieks gebruikte men hiervoor het woord Storgo.

Zonder voorwaarden

En dan nu dé liefde die alles overwint, alles kan overwinnen en alles gaat overwinnen. Dat is de onvoorwaardelijke liefde, in het Grieks Agapé genoemd. Dit is de liefde die alleen geeft en niets terug verwacht. Dit is de liefde die voortkomt uit een onuitputtelijke bron. Deze liefde is nooit jaloers, deze liefde oordeelt niet, deze liefde laat vrij. Deze vorm van liefde is de echte ultieme waarheid.

In de bijbel beschrijft Paulus haar in de eerste brief aan de Korintiërs in hoofdstuk 13, vers 4 t/m 8 op dusdanige wijze, dat ik van mening ben dat deze tekst prima de lading dekt.

De liefde is geduldig,
zij is vriendelijk,
de liefde is niet jaloers,
de liefde pronkt niet,
zij doet niet gewichtig,
zij handelt niet ongepast,
zij zoekt niet haar eigen belang,
zij wordt niet verbitterd,
zij denkt geen kwaad,
zij verblijdt zich niet over de ongerechtigheid,
maar verheugt zich over de waarheid,
zij bedekt alle dingen,
zij gelooft alle dingen,
zij hoopt alle dingen,
zij verdraagt alle dingen.
De liefde vergaat nooit.
1 Korinthe 13:4-8

Nieuwsgierig geworden en wil je meer lezen over deze vier vormen van liefde? C.S. Lewis beschrijft deze uitgebreid in zijn boek ‘De vier liefdes’.

Artikelbron