Het decoderen van de Tao

Het decoderen van de Tao

door: Owen Waters – 12 December 2021

Lang geleden, toen ik voor het eerst de oude Tao Te Ching (uitgesproken als “Dow Day Jing”) las, stuitte ik op zoveel schijnbare tegenstrijdigheden dat ik het gevoel had dat ik scheel keek van verwarring!

Ik ben niet de enige geweest met zo’n gevoel. Voor de meeste Westerse geesten is de aard van de Tao een groot mysterie dat weinig of geen duidelijke betekenis heeft. Ik kwam verklaringen tegen die suggereerden dat de Tao zich manifesteerde als alles in de wereld en dat de Tao toch niets en nergens was. Nou, wat is het, dacht ik, overal of nergens?

Het probleem ligt bij de beperkingen die aan westerse vertalers worden opgelegd, aangezien zij deel uitmaken van een culturele traditie die zelden onderwijst dat er een oorspronkelijke staat van onveranderlijke, volmaakte zijnheid bestaat die zelfs achter de Schepper ligt.

In de 6e eeuw voor Christus zou de wijze Lao Tse (“Lay-OTE-say”) de Tao Te Ching hebben geschreven, die fundamenteel werd voor het filosofische Taoïsme. Het woord Tao wordt gewoonlijk geïnterpreteerd als De Weg, hoewel het ook Het Principe of De Leer kan betekenen. Geen van deze interpretaties heeft echter betrekking op de ware aard ervan.

Lao Tse was terughoudend om de Tao zelfs maar een naam te geven, omdat het geven van een naam het basisconcept van stille onveranderlijkheid afzwakt, dus gaf hij er eigenlijk de voorkeur aan om ernaar te verwijzen als ‘het naamloze’.

Er zijn meer dan 100 vertalingen van de Tao Te Ching in het Engels. Een treffende interpretatie van de betekenis van de titel is: “Het boek van de weg van de goddelijke innerlijke kracht.”

Vertalers naar het Engels zien zich genoodzaakt verder te gaan dan een letterlijke vertaling en over te gaan tot interpretatie, omdat karakters die in het oorspronkelijke Chinees zijn geschreven vaak meerdere betekenissen hebben en in hun context van elkaar moeten worden onderscheiden. Hierdoor is het mogelijk dat de oorspronkelijke bedoeling van de boodschap niet eens onmiddellijk duidelijk is.

Bijvoorbeeld, zij worden geconfronteerd met letterlijke vertalingen van zinnen als deze:

“Naam genoemd niet eeuwig/onveranderlijke naam.”

Het vergt eerst begrip van het concept voordat de betekenis duidelijk wordt. Deze passage wijst op het concept dat de Tao ‘het naamloze’ is dat het universum omvat, terwijl het universum zelf gevuld is met wat Lao Tse vaak ‘de tienduizend dingen’ of de manifestaties van de Tao noemt. Wij geven namen aan objecten in de materiële wereld en dat wat boven alle dingen staat, wordt ‘het naamloze’ genoemd.

De Tao bestond per definitie al voor hemel en aarde. Er wordt gezegd dat het stil en vormloos is, alleen staat en geen verandering ondergaat. Het is zowel groter dan het grootste ding als het bevindt zich in het kleinste voorwerp.

Het deel dat westerse vertalers echt van de wijs brengt is het idee dat de Tao tegelijkertijd volkomen stil is en toch voortdurend in beweging. Dergelijke ideeën zijn verwarrend genoeg om een logische geest tot stilstand te brengen, kortsluiting te veroorzaken in sommige hersencellen en ervoor te zorgen dat de rook langzaam uit iemands oren begint te krullen!

In de Westerse cultuur hebben we over het algemeen geen waardering voor de oorspronkelijke aard van God als onveranderlijke zijnheid. In onze actiegerichte cultuur denken we aan de Schepper als de Ene God. Typisch, tenzij je Oosterse filosofieën of sommige takken van metafysica hebt bestudeerd, dan ben je nooit bewust gemaakt van de staat van zijn die zelfs achter de Ene Schepper schuilt. De Tao is het onveranderlijke, volmaakte bewustzijn dat achter alle dingen staat. De Tao is zuiver, rustig zijn, en het vormde de Schepper als het aspect van zichzelf dat actie zou ondernemen en verandering zou ervaren.

Het Taoïsme is niet de enige die de oorspronkelijke, onveranderlijke zijnheid achter alle dingen bestudeert. Hetzelfde concept verschijnt in het Hindoeïsme als de stille, stille Brahman, of Godheid, achter de scheppende drie-eenheid van Brahma, Vishnu en Shiva.

Hoofdstuk 42 van de Tao Te Ching geeft de taoïstische versie:

De Tao heeft de Ene voortgebracht.

Het Ene bracht de Twee voort.

De Twee bracht de Drie voort.

De Drie bracht alle dingen voort.

Dit betekent dat het onveranderlijke zijn de Ene Schepper voortbracht. Dit aspect zag toen in dat het noodzakelijk was (om Genesis-terminologie te gebruiken) om de “wateren” van zijn bewustzijn in twee aspecten te verdelen. Deze verschillende en elkaar aanvullende aspecten waren de beginselen van het denken en het voelen. Er was nog een derde aspect nodig, namelijk het beginsel van beweging, waardoor het bevel “Laat er licht zijn!” het oorspronkelijke sjabloon van het universum kon scheppen. De drie aspecten van de drie-enige aard van de Schepper werkten vervolgens in harmonie samen om het universum en alle materie daarin te scheppen.

Studenten van de moderne metafysica zijn bekend met het concept van een wezen dat achter alle dingen staat. Er wordt naar verwezen als het Absolute, de Isheid, de ‘Ik Ben’ Aanwezigheid, en ‘het Al Dat Is dat achter alle dingen staat’. Mijn eigen woordkeuze is Oneindig Zijn. Al deze termen verwijzen naar dezelfde volmaakte, onveranderlijke Zijnheid die achter alles staat.

Het universum bestaat binnen het veld van stil bewustzijn van Oneindig Zijn, dus de essentie ervan is in alles in de wereld. Die stille Isheid is de grondtoestand van bewustzijn achter al het leven. Vanwege zijn stille, onbeweeglijke aard zou het kunnen worden aangeduid als ‘niets en nergens zijn’, althans voor ons fysieke gevoel van bewustzijn.

De Schepper en zijn schepping bestaan binnen het Oneindige Wezen. Daarom is het Oneindige Zijn in alle dingen. Het onveranderlijke is in alles in de veranderende wereld. Toch zullen onze fysieke zintuigen nooit deze onderliggende, onveranderlijke eenheid waarnemen. Het is alleen door het ontwikkelen van een innerlijke verbinding dat we datgene zullen ontdekken wat achter alle dingen ligt.

De Tao manifesteert zich als alles en toch lijkt de Tao, in de wereld van de materiële zintuigen, niets en nergens te zijn. De boodschap van de Tao Te Ching is dus een innerlijke verbinding te ontwikkelen met dat wat echt is en dan begint de gemanifesteerde wereld – deze wereld die in vergelijking onwerkelijk is – zin te krijgen.

Owen Waters

Owen Waters is de auteur van Spirituality Made Simple.

Vertaling: Martien / voor wakkeremensen.org

♥  ♥  ♥ 

Uw bijdrage ter ondersteuning van ons werk
is belangrijk en wordt door ons zeer gewaardeerd.

Wanneer u ons werk waardeert, overweeg dan
 ons te ondersteunen door middel van een vrijwillige donatie.
Meer informatie over het doneren kunt u HIER vinden.

In Liefde en Licht, Ine & Martien