De gevangenis in je hoofd. / Door Barbara Postema
De gevangenis in je hoofd
januari 2023 / Door Barbara Postema
Op een dag in 1978 opende mijn moeder, hoogzwanger van mij, de deur voor een geloofsverkondiger. Deze handeling opende voor mijn moeder de deur naar hoop, veiligheid en geborgenheid. Niemand weet hoe de situatie was verlopen als ze de deur niet open had gedaan, dat blijft toch altijd maar gissen. Het was haar persoonlijke keuze zichzelf en haar kinderen te laten opnemen in een volledig nieuwe gemeenschap. Een gemeenschap van enerzijds samenhorigheid en anderzijds regels, structuren en opgelegde normen & waarden. Deze keuze wordt als kind voor je gemaakt, als je nog warm in de buik van je moeder ligt.
In zekere zin was het haar redding en geloof ik oprecht dat het haar veel hoop en houvast gegeven heeft. Ik had nooit verwacht dat ik ooit nog eens zou zeggen dat het wellicht ook mijn redding is geweest, maar wellicht niet op de manier zoals je zou verwachten.
Mijn geest was een onbeschreven blad, klaar om gevuld en ingekleurd te worden. Er was, zoals bij alle kinderen, geen referentiekader. Alles wat je wordt verteld, aangeleerd of voorgedaan is opvulling voor het lege blad. Er was voor mij niets raars aan geloven in God of Satan, demonen of bidden voor het eten. Als je gewend bent liederen te zingen of de bijbel te lezen, is het niets anders dan de input die je aanneemt, registreert en opslaat.
Het is wonderbaarlijk hoe makkelijk de menselijke geest te beïnvloeden, vormen of begrenzen is. Er zit oprecht een bepaalde kwetsbaarheid in de werking van ons denken. Gedurende het opgroeien en het vormen van mijn persoonlijkheid, ontstond een klein mensje. Wat ik geloofde was mij aangeleerd, net als mijn gedrag bepaald werd door de normen & waarden in de gemeenschap. Het bepaalde wie ik was en hoe ik dacht over de maatschappij en de wereld. Mijn ego was geboren, vanuit klei geboetseerd en klaar om haar gedachtegoed te verdedigen.
De keerzijde van samenhorigheid
Een geloofsgemeenschap is een familie, het is met elkaar verbonden door hetzelfde geloof. Overtuigingen en gedragingen die je samen deelt zorgen voor een diepe verbinding. Je bent als broeders en zusters van elkaar, helpt elkaar in voor- en tegenspoed. Dit gevoel van samenhorigheid wordt nog eens extra versterkt omdat alleen geloofsgenoten elkaar begrijpen. Buitenstaanders begrijpen de motivatie en logica van leven in geloof niet. Dus je kunt familie hebben, collega`s en vriendelijke buren, maar ze zijn niet daadwerkelijk je echte familie.
Dit sociale aspect is bijzonder aangenaam als je hulp nodig hebt omdat je ziek bent of met het vol laden van de verhuiswagen. Behulpzaam zijn, samen delen en vooral gedeeld leed zijn de warme deken van een liefdevolle, zorgzame familie.
De regels zijn bepaald, niet door de gemeenschap maar door God. Je helpt elkaar deze regels te volgen en waakzaam te zijn als een schaapje afdwaalt. Je doet dit ter bescherming, er zijn nu eenmaal vele verleidingen in de wereld.
Normaal gedrag was hetgeen past binnen de kaders van mijn al gevormde ego. Dat kader was veilig en bekend, als je daar buiten treedt ontstaat weerstand en een naar gevoel van schuld.
Een terechtwijzing, ongevraagd advies of de altijd aanwezige ogen van de sociale controle zijn niets in vergelijking met je schuldgevoel. Het is een onzichtbare grens, een perfecte manier om te blijven waar je bent.
Wat is geloof?
