Oordelen of niet oordelen: moeten we alles en iedereen maar accepteren?
Oordelen of niet oordelen: moeten we alles en iedereen maar accepteren?
augustus 2021 / Door Marlon Wong-Sioe
De werkelijk spirituele betekenis van ‘niet oordelen’
Als je als spiritueel geïnteresseerd iemand een mening over iets uit in een groep mensen met een soortgelijke interesse, dan loop je de kans dat er dingen tegen je gezegd worden zoals ‘je oordeelt’ waarmee dan gezegd wil worden dat je minder dient te oordelen. Want oordelen ‘is niet spiritueel’. Het is niet vaak tegen mij gezegd, maar ik heb het vaak zien gebeuren. Als we ergens een mening over geven, dan hebben we dan een oordeel? Ja. Oordelen doen we allemaal. Als je zegt: ‘je mag wel wat minder oordelend zijn’ dan is dit een oordeel.
Het hebben van een kritische houding, keuzes bestempelen als gezond of ongezond…het zou volgens sommigen allemaal van het ego zijn en de ervaring van afscheiding (een zekere graad van ellende) in stand houden. “We zouden allemaal het best oordeelloos kunnen zijn.” ‘We moeten de wereld accepteren zoals deze is’ wordt er ook wel gezegd. Maar wat houdt dit accepteren van de wereld in de meest gezonde en behulpzame zin in? Moeten we hoe dan ook vasthouden aan het idee ‘er is geen goed of slecht’? Is dat wat ons de verlossing van alle lijden gaat schenken waar we diep van binnen allemaal op uit zijn? Wellicht zijn uitspraken als ‘niet oordelen’ of ‘er is geen goed of kwaad’ goed bedoeld, maar laten we alsjeblieft eens dit hele idee van niet oordelen onder de loep nemen, want wie weet wordt het gehanteerd op manieren die onze verlichting/verlossing niet van dienst zijn.
Filosofische achtergrond: niveau verwarring
Wat wellicht behulpzaam is hierbij is de term ‘niveau verwarring’, zoals deze gebruikt wordt in het spiritueel psychologische handboek ‘Een cursus in wonderen’. Dit boek werd in de jaren 70 met inspiratie geschreven door psychologe Helen Schucman met hulp van haar collega William Thetford. Het boek gaat over het herinneren van onze essentie – die volgens het boek Liefde is – is door het proces genaamd vergeving. Vergeving is een wonder, stelt de cursus. Deze spreekt in christelijke terminologie, maar ziet Liefde als iets universeels dat alle religies en filosofieën overstijgt. Deze Liefde wordt op een direct wijze ervaren in wat de cursus openbaring noemt en de cursus stelt dat deze Liefde uiteindelijk weer ieders ervaring zal zijn. Er wordt wel gezegd dat de cursus qua inhoud vooral boeddhistisch is en zoals de non-dualistische Hindoestroming Advaita-vedanta. De cursus is ook wel een christelijke vedanta genoemd.
Volgens ‘Een cursus in wonderen’ komt lijden voort uit niveau verwarring. Er is volgens de cursus slechts één Niveau dat een vast gegeven is. Dit Niveau is, stelt de cursus, de Waarheid. Het is het Niveau van wat we ten diepste Zijn. Het is het vormloze, onveranderlijke Niveau van Liefde, Vrede, onschuld en Licht. Deze woorden zijn in deze tekst uitwisselbaar. Naast dit Niveau van Liefde zijn er door de denkgeest nog vele illusionaire niveaus (maya genoemd in het Boeddhisme) gecreëerd. Denken dat de illusionaire niveaus het Niveau van de Waarheid kunnen schaden, is volgens de cursus niveau verwarring.
Hoewel de illusionaire niveaus het niveau van de Waarheid niet kunnen schaden, versluieren ze deze wel in meer of mindere mate. Sommige van de illusionaire niveaus reflecteren duidelijk het Licht van ene ware Niveau en andere niveaus doen dit minder of zo goed als niet. Per niveau kan de mate waarin het Licht wordt gereflecteerd van moment tot moment en afhankelijk van de locatie ook verschillen. De niveaus waarover we spreken betreffen onder andere het mentale, emotionele en fysieke niveau.